De populaire tv-serie Il commissario Ricciardi, die zich afspeelt in Napels, is helaas niet in Nederland te zien. Maar gelukkig kun je wél de boeken lezen waarop de serie gebaseerd is. Toen ik eerder dit jaar in Napels was, besloot ik te beginnen met Il senso del dolore, het eerste boek van schrijver Maurizio de Giovanni over de commissario, waarin Ricciardi geïntroduceerd wordt.
Commissario Ricciardi
De setting: Napels in de jaren dertig, de tijd van Mussolini en het fascistische regime. Bijgestaan door zijn rechterhand brigadiere Maione onderzoekt commissario Ricciardi verdachte sterfgevallen. Maione is meteen ook zo’n beetje de enige die Ricciardi begrijpt én door dik en dun steunt, samen met de medico legale Bruno Modo. Maar de overige collega’s en bazen van Ricciardi vinden hem maar een rare snuiter. Er kan immers vaak geen lachje bij hem af. Altijd serieus, altijd hard aan het werk, en die onderzoekende blik in zijn opvallende, groene ogen wordt ook niet door iedereen op prijs gesteld.
Ricciardi’s enige verzetje lijkt een bezoek aan het beroemde Napolitaanse Caffè Gambrinus te zijn, waar hij regelmatig naartoe gaat voor een caffè en een sfogliatella. Dat hij al in de dertig is, maar nog altijd vrijgezel, lijkt ook niet voor hem te pleiten. Maar niemand weet dat hij wel degelijk zijn hart aan iemand heeft verpand.
Gave of vloek?
De commissario heeft een gave die hem goed van pas komt bij zijn moordonderzoeken, al ervaart hij het persoonlijk als een vloek. Hij ziet de laatste momenten van de doden, en hoort hun laatste woorden. Niet als een medium, met visioenen, maar hij ziet de pijn, het verdriet, de spijt en het lijden van mensen. ‘Het laatste stukje van het leven, niet het eerste stukje van de dood’, noemt hij het zelf. Deze gave/vloek is allesbepalend in zijn leven, want om de vloek in iets nuttigs om te zetten is hij bij de politie gegaan, terwijl hij als rijke graaf eigenlijk helemaal niet zou hoeven werken.

Het verhaal van Il senso del dolore
In Il senso del dolore onderzoekt Ricciardi de dood van operazanger Arnaldo Vezzi. Vlak voordat deze beroemde tenor zal optreden in het Napolitaanse Teatro San Carlo, als Canio in de opera Pagliacci, wordt hij dood aangetroffen in zijn kleedkamer. Zijn keel is doorgesneden met een stuk spiegel. Vezzi was niet bepaald geliefd, maar haatte iemand hem genoeg om hem ook daadwerkelijk te vermoorden?
Mijn oordeel: meteen vanaf dit eerste Ricciardi-boek ben ik verkocht. Een verrassend plot, een mooi tijdsbeeld van Napels in de jaren dertig, en vooral een intrigerende hoofdpersoon, over wie ik graag meer wil lezen. Nu maar hopen dat de tv-serie ooit naar Nederland wordt gehaald.
—
INFO Il senso del dolore is in 2018 in het Nederlands vertaald door Irene Goes voor Xander Uitgevers, met de titel De dood zingt in Napels. De Nederlandse versie is alleen nog tweedehands verkrijgbaar, of als e-book. Ook zijn er verschillende boeken en e-books in het Italiaans of het Engels via deze link te bestellen bij bol.com.
Foto Teatro San Carlo in Napels: Annelies Kooijman | parliamoitaliano.nl