‘Ma signora, ha i capelli bagnati!’ zei de bed & breakfast-houder geschokt tegen me toen ik aanschoof aan een van de ontbijttafeltjes op het terras. ‘Maar mevrouw, uw haar is nog nat!’ Om het daarna nog twee keer te herhalen. Ik wist niet goed wat ik moest antwoorden. Ja, ik had vlak voor het ontbijt mijn haren gewassen en nee, ik had geen föhn gevonden in onze kamer. Maar zelf vond ik dat eigenlijk helemaal geen probleem.
Niet met natte haren naar buiten
De b&b-eigenaar had het vast van zijn moeder. Want dat je nooit met natte haren naar buiten moet gaan, is een van de meest gehoorde adviezen van een Italiaanse mamma. Je zou er ziek van worden, of op z’n minst een fikse verkoudheid of stijve nek oplopen. Daarom krijgen Italiaanse kinderen in de winter ook steevast een muts op en een dikke shawl om. Nou zijn Italianen over het algemeen meer bezig met hun gezondheid dan Nederlanders. Weinig huishoudens zonder bloeddrukmeter, vernevelaar en oogdruppels. En een praatje met de buren op straat kan spontaan uitlopen op een advies welk medicijn je echt in huis moet halen tegen bijvoorbeeld brandend maagzuur. Want ook dát hoor je veel Italianen zeggen, jong én oud: ‘Io i peperoni / il cavolo / l’aglio non li/lo digerisco’, Ik verdraag (letterlijk: verteer) geen paprika / kool / knoflook.
Culturele verschillen tussen Italië en Nederland
Die preoccupatie met gezondheid is een van de vele culturele verschillen tussen Italië en Nederland. Er zijn de bekende clichés, zoals dat Italianen veel met handgebaren praten. En soms zitten de verschillen in heel kleine dingen. Zo is het beleefd om in Italië, als je iets te eten of te drinken aangeboden krijgt, in eerste instantie af te slaan. Pas bij de tweede of derde keer neem je het aan. Vandaar dat er vaak langer wordt aangedrongen dan Nederlanders gewend zijn. Andersom is het trouwens ook wennen, zoals mijn Italiaanse vriendin Claudia vertelt: ‘Toen ik nog maar net in Nederland woonde, ben ik heel wat koekjes bij de thee misgelopen voordat ik begreep dat ik gewoon meteen ja moest zeggen.’
Tas aan de haak
Nog zoiets: waar laat je je tas als je uit eten gaat in Italië? Italiaanse vrouwen zetten ’m voor geen goud op de grond. Dus wordt er in sommige restaurants, in de wat nettere gelegenheden tenminste, een klein kinderstoeltje naast je tafel gezet, waarop je je tas kwijt kunt. Maar voor de zekerheid zorgen veel vrouwen zélf voor een oplossing. Ze kopen een haak waarmee ze hun handtas aan de tafel kunnen hangen, zodat die niet op de grond rondslingert. Deze gancio portaborse bestaat uit een sierlijk rondje met daaromheen een haak in schakels. Na het eten ‘rol’ je de haak weer op en gaat-ie weer in je tas. Tot het volgende etentje.
Water bij je koffie
Ook in een Italiaanse bar gelden typische gebruiken. Eerst afrekenen aan de kassa bijvoorbeeld, voordat je je bestelling aan de barista doorgeeft. Veel Italianen drinken hun koffie staand aan de bar (zie ook Ontbijten in Italië). Niet alleen is je drankje dan goedkoper dan aan een tafeltje, het is ook een kwestie van tijd – even snel een koffie achteroverslaan, en hup, door naar je werk.
En dat glaasje water dat de barista naast je caffè of cappuccino zet? Dat drink je ervóór, niet erna. De bedoeling is dat je met het water je mond ‘spoelt’, zodat je de intense smaak van de koffie goed proeft. Bovendien: drink je het water ná de koffie, dan zou de barista weleens het idee kunnen krijgen dat je zijn koffie helemaal niet lekker vond. Moet je ten slotte naar de wc? Vaak heb je daar een sleutel voor nodig, die je aan de barman of -vrouw kunt vragen. Over wc’s gesproken: in Italië hebben de meeste huizen een bidet naast de wc. En nee, dat is niet bedoeld om je voeten in te wassen!
Benieuwd naar meer culturele verschillen tussen Italië en Nederland?
Hier vind je deel 2: gewoontes bij Italianen thuis.
Anderen feliciteren met de verjaardag van een persoon of dat een gezinslid is of familie lid, zij vinden het maar vreemd, er is er tenslotte maar 1 jarig en dat is de jarige zelf.
Daar ben ik het helemaal mee eens; vind het ook altijd heel gek om alle aanwezigen te feliciteren op een verjaardag!