Piemonte staat bekend om z’n nocciole, hazelnoten. Vandaar dat veel zoete specialiteiten uit die regio hazelnoot bevatten. Torta di nocciole bijvoorbeeld, hazelnoottaart. En de beroemde gianduiotti uit Turijn, romige chocolaatjes waarin hazelnoot is verwerkt. Maar Piemonte kent meer lekkers voor zoetekauwen. Van de cuneesi al rhum uit Cuneo tot zabaione.
Zoete specialiteiten uit Piemonte
baci di dama
Baci di dama zijn twee kleine, bolle koekjes met chocoladecrème ertussen. Hun naam (‘dameskusjes’) hebben ze te danken aan hun vorm – de twee koekjes zijn als lippen die op het punt staan een kus te geven. Oorspronkelijk komen de baci di dama uit de stad Tortona en werden ze gemaakt van hazelnoten; dat was goedkoper dan amandelen. Tegenwoordig zijn ze er in beide varianten, hazelnoot en amandel.
bonet
De flan-achtige bonet is een chocoladepudding gemaakt van melk, suiker, amaretti, cacao, eieren en rum. Bonet is Piemontees voor een soort hoed, en er zijn twee verklaringen voor die naam. De eerste is dat de ronde vorm waarin de chocoladepudding wordt bereid, op zo’n Piemontese hoed zou lijken. Overigens heeft de bonet nu ook vaak een rechthoekige vorm, zoals je op onderstaande foto kunt zien. De tweede verklaring is dat de pudding als afsluiting van de maaltijd wordt gezien, als een hoed dus. De bonet lijkt al eeuwen oud te zijn, zelfs van voordat cacao in Europa verkrijgbaar was. Er wordt dan ook gezegd dat er in het originele recept geen cacao zat. Dat recept bestaat nog steeds; de pudding wordt dan bonet alla monferrina of bonet bianco genoemd.
canestrelli biellesi
Canestrelli is een typisch voorbeeld van een en hetzelfde woord voor verschillende regionale specialiteiten. In Ligurië, en ook wel in de aangrenzende regio Piemonte, zijn canestrelli koekjes in de vorm van een bloem, bestrooid met poedersuiker. Maar kom je noordelijker in Piemonte, in de buurt van Biella, dan worden met canestrelli dunne wafeltjes van chocolade en hazelnoten bedoeld. Gelukkig meestal met de toevoeging biellesi, waardoor je weet dat het om de wafeltjes uit Biella gaat.
cuneesi al rhum
Zéker proeven als je in de Piemontese stad Cuneo bent: een cuneese al rhum, de ingepakte superbonbon op de foto. Ze zijn op meer plekken in de stad te krijgen, maar de beroemdste cuneesi zijn die van Pasticceria Arione. Je krijgt er zelfs een certificaat van echtheid bij.
Voor wie niet van rum houdt, zijn er alternatieven: de cuneese alla nocciola of alla crema di marroni, met kastanjecrème. Ik proefde ze niet zelf, maar begreep dat ook deze varianten heel lekker zijn.
gianduiotti – giandujotti
Je herkent de gianduiotti aan hun aparte vorm, als een omgekeerd bootje, en aan hun glanzende wikkel. De romige chocolaatjes waarin hazelnoot is verwerkt werden volgens de overlevering voor het eerst gemaakt in Turijn, in 1865 door Caffarel. Inmiddels zijn er nog veel meer merken die gianduiotti produceren, waaronder Baratti & Milano en Venchi.
Nuvola di Ghigo
Zoals in heel Italië verkopen ze ook bij Pasticceria Ghigo op Via Po in Turijn allerlei taarten, koekjes en pasticcini. Maar voor hun Nuvola (wolk) staan de torinesi in de rij. Eigenlijk alleen rond de kerst verkrijgbaar, maar begin oktober zag ik ze al op de toonbank staan. Een pandoro, luchtige cake, die met zóveel poedersuiker bestrooid wordt, dat het één groot wit geheel wordt.
polentina d’Asti
Een met likeur (maraschino) doordrenkte, platte ronde cake uit Asti. De cake werd in 1928 uitgevonden door een banketbakker uit die stad.
torcetti di Biella – torcetti al burro – torcetti
Torcetti zijn krakeling-achtige koekjes, maar dan in de vorm van een gesloten hoefijzer. Voordat ze de oven in gaan, worden ze in suiker gedoopt.
torta di nocciole
Hazelnoottaart, meestal laag, rond en zonder veel opsmuk.
zabaione – zabaglione
Er zijn meer Italiaanse regio’s die de zabaione – ook als zabaglione geschreven – claimen, maar in Piemonte wordt het als typisch Piemontees nagerecht gezien. Veel ingrediënten heb je er niet voor nodig, namelijk: suiker, marsala en eidooiers (vandaar de felgele kleur!). In een trattoria in de buurt van Turijn kregen wij de zabaione recht uit de pan waarin ie was klaargemaakt, aan tafel geserveerd.
Foto’s: Annelies Kooijman (bonet, cuneese al rhum, polentina d’Asti, zabaione), Ilona Gerretsen (cuneese alla crema di marroni), Joep van den Elsen (gianduiotti) | parliamoitaliano.nl
