Van ‘papabile’ tot ‘fumo bianco’ – Italiaans woordenlijstje bij de verkiezing van de nieuwe paus

Gisteren, woensdag 7 mei, is het conclaaf begonnen voor de verkiezing van een nieuwe paus, de opvolger van paus Franciscus. De verkiezing vindt plaats achter gesloten deuren. Vandaar de term conclave (conclaaf): die komt van het Latijnse cum clave, met sleutel. Welke Italiaanse woorden hoor je nog meer in de periode van het conclaaf?

Italiaanse taal - woorden bij de verkiezing van de nieuwe paus

Italiaanse woorden in het nieuws tijdens het conclaaf

  • il Conclave – het conclaaf, waarin stemgerechtigde kardinalen (ze moeten jonger dan 80 zijn) in afzondering bij elkaar komen in de Sixtijnse Kapel in Rome om een nieuwe paus te kiezen; in mei 2025 zijn dat 133 kardinalen; de term conclave komt van cum clave, Latijn voor ‘met sleutel’
  • il Papa, il Pontefice – de paus
  • i cardinali – de kardinalen
  • i cardinali elettori – de kardinalen die verkiesbaar zijn en deelnemen aan het conclaaf
  • papabile – geschikt om paus te worden; op dit moment wordt de Italiaanse kardinaal Pietro Parolin als een van de favorieten onder de papabili genoemd
  • l’elezione pontificia – de verkiezing van de paus
  • i fedeli – de gelovigen
  • Extra omnes – Latijnse uitspraak waarmee iedereen naar buiten wordt gesommeerd, behalve de kardinalen; daarop sluiten de deuren
  • la segretezza – de geheimhouding
  • la votazione – de stemming; er wordt twee keer in de ochtend gestemd, en twee keer in de middag; als er een tweederde meerderheid van stemmen vóór is (in dit geval 89 stemmen) is er een paus
  • la scheda – de stemkaart; daarop staat in het Latijn ‘Eligo in Summum Pontificem’, met daaronder ruimte om de naam van de favoriete kandidaat op te schrijven
  • fumo nero, fumata nera – zwarte rook, ten teken dat er nog geen nieuwe paus is; twee keer per dag komt er rook, om circa 12 uur en circa 19 uur; gisteravond duurde het langer en kwam er pas rond 21 uur zwarte rook uit de schoorsteen
  • fumo bianco, fumata bianca – witte rook, ten teken dat er een nieuwe paus is gekozen
  • la stufa – de kachel; daarin  worden de stemkaarten na elke stemming verbrand
  • il comignolo, il camino – de schoorsteen; deze wordt speciaal voor de verkiezing van de paus op het dak van de Sixtijnse Kapel geïnstalleerd
  • Habemus Papam – Latijnse uitspraak waarmee wordt aangekondigd dat er een nieuwe paus is

Italiaanse woorden in het nieuws tijdens de verkiezing van de nieuwe paus
Italiaanse kranten doen verslag van de verkiezing van de nieuwe paus, 8 mei 2025