In het zuiden van Sardinië ligt San Sperate, dat bekendstaat om z’n perziken en om z’n muurschilderingen. Het dorp heeft een speciaal plekje in het hart van Noor de Rooij van specialiteitenzaak Papa e Citu in Breda – haar man Pietro is er opgegroeid. Het was in San Sperate dat Pietro meekeek in de pannen als zijn moeder aan het koken was. De kookkunsten die hij van haar leerde, zet hij al dertien jaar in voor zijn Sardijnse specialiteitenzaak annex traiteur, die hij samen met Noor runt op de Bredase Ginnekenweg. Daarbij kiest hij bewust voor producten en merken uit Sardinië. Vandaar dat hij en Noor na elk familiebezoek terug naar Nederland rijden met een bus vol lokale heerlijkheden! In deze blog neemt Noor ons mee naar San Sperate – van de muurschilderingen tot de Sagra delle Pesche.
Muurschilderingen
Noor: ‘Wat San Sperate zo de moeite waard maakt om te bezoeken, is dat het dorp een soort openluchtmuseum is van muurschilderingen, murales in het Sardijns. Het grappige vind ik dat de bouw van de huizen op zichzelf helemaal niet zo bijzonder is. Vrij rechttoe, rechtaan, een stuk minder idyllisch dan in andere delen van Italië. Maar al die murales maken het heel kunstzinnig.’
‘De eerste muurschildering in San Sperate werd eind jaren zestig door Pinuccio Sciola gemaakt. Sciola – hij is inmiddels overleden – wilde er zo voor zorgen dat de oude tradities niet verloren gingen. Hij was de grote stimulator, en nodigde ook anderen uit om murales aan te brengen.’
De muzikale tuin van San Sperate
‘Pinuccio Sciola heeft trouwens nog meer gedaan om San Sperate op de kaart te zetten. Hij legde de Giardino Sonoro aan, een tuin met gigantisch grote stenen die muziek maken. In de enorme stukken natuursteen bracht hij verticale en horizontale lijnen aan, waarna ze als een muziekinstrument bespeeld kunnen worden. Als je met een steen of je hand over het lijnenspel beweegt, komen de muziektonen vrij. Een bijzondere plek om een kijkje te nemen, onder begeleiding van een gids – de tuin is open voor bezoek. Behalve kunstzinnig is San Sperate ook een typisch Sardijns dorp. Met een historisch centrum waar je door de smalle steegjes dwaalt. En een klein parkje waar de locals elkaar ontmoeten. Dat is dan ook dé plek om op een zomerse namiddag de sfeer te proeven, lekker beschut in de schaduw van de bomen.’
Groente en fruit aan huis te koop
‘Voor hun boodschappen gaan veel locals naar de grote supermarkten die op weg naar Cagliari liggen. Maar gelukkig heeft San Sperate ook nog kleine, persoonlijke winkels. Sterker, er zijn dorpsbewoners met een moestuin die groente en fruit aan huis verkopen. Je herkent de plekken aan het kratje op de stoep. Erin liggen dan wat sinaasappels, ronde paarse aubergines, of een krop sla. Laat je niet misleiden als dat er wat verlept uitziet, maar bel aan of loop de binnenplaats op. Want wat ze verkopen, is gegarandeerd nét geoogst, vers van het land.’
Perzikenfeest
‘In de tijd van de perzikenoogst staan overal kistjes vol met de sappige perziken waar San Sperate bekend om staat. Elk jaar wordt de oogst gevierd met de Sagra delle Pesche, het is dan een aantal dagen feest. Je kunt aanschuiven aan de lange tafels die buiten staan. En bij de geïmproviseerde buitenkeukentjes kun je lokale specialiteiten proeven, zoals de pasta malloreddus of een varkentje aan het spit.’
‘De Sagra delle Pesche valt in dezelfde periode als het feest van San Sperate op 17 juli. Als je in de buurt bent, kom dan zeker kijken naar de processie ter ere van de patroonheilige. Dorpelingen in de lokale klederdracht, ruiters met paarden, het beeld van San Sperate dat wordt rondgedragen, de priester die vooraan loopt. Ook folkloregroepen uit andere dorpen lopen mee. En vanaf grote karren worden bloemen en vers geplukte wilde kruiden op de processie-route achtergelaten. Het is een fantastische belevenis wanneer de straten van San Sperate geuren en kleuren door die bloemenzee.’
De tijd vertraagt in San Sperate
‘Te zijner tijd zal het leven van Pietro en mij zich meer in San Sperate gaan afspelen. In dit dorp waar de tijd vertraagt en er nergens druk op lijkt te liggen. Ik hoop dat ik dan zelf ook actief kan bijdragen aan het kunstzinnige karakter van San Sperate. Te beginnen met eigen werk op een beschikbare muur!’
Papa e Citu in Breda
Bij Papa e Citu kun je terecht voor typisch Sardijnse streekproducten, van salsiccia (worst) tot torrone (noga). En voor afhaalgerechten zoals pizza, pasta en broodjes. Ginnekenweg 60, Breda, 076-8111116. Kijk voor meer informatie op de website.
Foto’s: Noor de Rooij
