Het is rijkelijk laat, maar nu heb ik dan toch eindelijk het populaire De acht bergen van Paolo Cognetti gelezen. In het Italiaans, met de Nederlandse vertaling van Yond Boeke en Patty Krone ernaast. Dat maakte het wat mij betreft extra leuk, en ook handig: zo kon ik even spieken bij al die bergwandeltermen.
Jeugdvrienden in de bergen
In die speciale termen zat ook voor de vertalers de grootste uitdaging, begreep ik afgelopen december op een avond met lezingen over het vertaalvak. Samen met Patty Krone, haar vaste vertaalpartner sinds 1984, vertelde Yond Boeke over de kwesties waar ze tegenaan liepen bij hun vertaling van Le otto montagne. Want hoe breng je het verhaal van twee jeugdvrienden dat zich afspeelt tegen het decor van de bergen en berglandschappen, over in de taal van het platte Nederland?
Het verschil tussen een rifugio en een baita
Bij het vertalen stuitten ze op praktische vragen als: wat is een torrente precies? Een stroom, een bergbeek, een beekje? Wat is het verschil tussen een rifugio en een baita? En als je rifugio met ‘berghut’ vertaalt, hoe vertaal je baita dan? Het kwam erop neer dat de vertalers heel wat plaatjes op internet hebben bekeken en vergeleken. Yond: ‘Lang leve internet, zou ik bijna zeggen. Vroeger zou je naar zo’n plek toe hebben gemoeten. Al was dat ook leuk geweest, natuurlijk.’
15 Italiaanse woorden voor in de bergen
- la cima – de bergtop
- la cresta – de graat
- il crinale – de bergkam
- il Quattromila – de vierduizender
- la valle – het dal
- il massiccio – het (berg)massief
- il sentiero – het pad
- la gola – de kloof
- il ghiacciaio – de gletsjer
- il torrente – de beek, de bergbeek
- l’alpeggio – de alm
- la baita – de almhut
- il rifugio – de berghut
- la croce di vetta – het topkruis
- l’ometto di sassi (of l’ometto di pietre) – het steenmannetje
De acht bergen, Paolo Cognetti, vertaald uit het Italiaans door Yond Boeke en Patty Krone, uitgeverij De Bezige Bij – je kunt De acht bergen via deze link bestellen bij bol.com
