Bij het Uffizi museum in Florence denk je al snel aan schilderijen. Wereldberoemde werken, zoals De geboorte van Venus door Botticelli en de Tondo Doni van Michelangelo. Maar de vele zalen van het enorme museum herbergen ook beeldhouwkunst. Margherita – die in Rome woont en studeert – bracht een bezoek aan het Uffizi en richtte haar camera op drie bijzondere beelden, waaronder dat van de slapende Hermaphroditus (foto boven).
Sileno e Bacco Fanciullo
Het levensgrote bronzen beeld – 1,87 meter hoog – Silenus met Bacchus als kind werd tussen 1571 en 1573 gemaakt door Jacopo Del Duca. Volgens de Griekse mythologie werd Silenus vanwege zijn wijsheid door Zeus uitverkoren als de leermeester van Zeus’ zoon Bacchus. Meestal wordt Silenus als een oude man beschreven, maar Jacopo Del Duca heeft hem afgebeeld met een jeugdig en sportief lichaam. Nonchalant staat Silenus tegen een boomstronk met een wijnrank aan geleund, terwijl hij de jonge Bacchus liefdevol in zijn armen houdt.
Ermafrodito dormiente
De Ermafrodito dormiente is een Romeinse kopie in marmer van een Grieks origineel in brons. Het stelt de slapende Hermaphroditus voor, de zoon van Hermes en Aphrodite. Hermaphroditus is een tweeslachtig wezen, met mannelijke én vrouwelijke kenmerken. De nimf Salmacis was verliefd op Hermaphroditus, maar hij ging niet in op haar avances. Daarop verzocht ze de goden om ervoor te zorgen dat ze nooit meer zonder elkaar zouden zijn. En zo geschiedde, al is het wel héél letterlijk… Het verhaal staat in de Metamorphosen van de Romeinse dichter Ovidius (43 vChr. – 17 nChr.):
Toch blijft Hermaphroditus koppig, hij onthoudt de nimf
de lusten die zij najaagt. Klemmend met haar hele lichaam
waar ze hem maar omklemmen kan, verwijt zij hem: “Jij, slechtaard!
Hoe je ook vecht, je komt niet los! O hemelgoden, geef
dat hij geen dag meer zonder mij is of ik zonder hem!”
Haar wens vond weerklank bij de goden, want zij groeiden samen
en werden één persoon uit twee, kregen ook één gezicht.
Uit: Ovidius, Metamorphosen, vertaald door M. D’Hane Scheltema, uitgeverij Athenaeum – Polak & Van Gennep
Niobe
Had ze nou maar niet zo lopen opscheppen over haar kinderen! Niobe claimde dat zij met haar veertien kinderen – zeven jongens en zeven meisjes – een veel betere moeder was dan de godin Leto (Latona in het Latijn), die ‘maar’ twee kinderen had. Dat was tegen het zere been van Leto, die haar kinderen Apollo en Artemis vroeg om Niobes kinderen te doden. Niobe zelf verandert daarop in een steen. Ook dit verhaal vind je terug in Ovidius’ Metamorphosen. Het beeld in het Uffizi toont Niobe die haar jongste dochter in bescherming neemt tegen de toorn van de goden. Het marmeren beeld zelf heeft trouwens ook te lijden gehad: in 1993 raakte het zwaar beschadigd door een autobom die bij het Uffizi ontplofte.
Te zien in de Galleria degli Uffizi, Piazzale degli Uffizi, Florence, website
Foto’s: Margherita Delle Chiaie | parliamoitaliano.nl
