In het bergdorp Baunei in het oosten van Sardinië zie je de geit overal terug. Het begint al met het handgemaakte geitje dat we als aandenken krijgen bij ons vakantiehuisje Sa Succargia. Diezelfde avond zitten we aan de culurgiones met ragù di capra – pastasaus van geitenvlees. Verderop in het dorp liggen bij de sieradenwinkel in de etalage armbanden met een geit. En de plaatselijke gelateria Timasù maakt z’n ijs met geitenmelk.
Geiten van klei
Dus als we de volgende dag de keramiekwinkel Sa Brocca binnenstappen, verbaast het me niet dat er op de werkbank een rij handgemaakte geiten van klei staat te drogen. Eigenaar Stefano Tuligi blijkt de initiatiefnemer van het project – het is aan hem te danken dat de geit zo goed vertegenwoordigd is in de winkels van Baunei.
Stefano ziet ons nieuwsgierig kijken en neemt ons mee naar de werkplaats achter in de winkel, waar hij aan de draaischijf gaat zitten. Als kind was hij al gefascineerd door klei, vertelt hij. Dat begon met de boeken op school waarin hij las over grotbewoners, en hoe zij voorwerpen van klei maakten. Na een boekhoudkundige opleiding besloot hij dat hij daar niet verder in wilde. In plaats daarvan ging hij in Cagliari een tijdje in de leer bij een keramist, om zich daarna zelf verder te bekwamen in het vak. Samen met zijn vrouw Barbara maakt en verkoopt hij nu serviesgoed en voorwerpen voor in huis, van lampenkappen tot dienbladen. En geiten dus. ‘Ik wilde een souvenir maken dat symbool staat voor ons dorp,’ zegt Stefano, ‘en ik wist meteen dat dat een geit moest zijn.’
Lamp met inkepingen
Terwijl hij vertelt, werkt Stefano aan een van zijn vazen. Op de plank liggen hanglampen te drogen. De intagli (inkepingen) waardoor het licht op het plafond schijnt, maakt hij pas op het moment dat de klei droog genoeg is om erin te snijden. Die heeft dan circa een dag gedroogd. De stukken die Stefano uit de lamp snijdt, gooit hij niet weg; restjes klei hergebruikt hij altijd. Daar kan nog gemakkelijk een oor voor een geit van gedraaid worden!
Een naam voor elke geit
Aan de hand van een rijtje geiten legt Stefano ons de verschillende stadia uit. Want voordat de geiten in de winkel komen te staan, worden ze eerst beschilderd door Barbara. Elke geit is uniek, en om dat te benadrukken krijgen ze allemaal een naam, zoals ook de geitenhoeders in Baunei hun dieren altijd een naam geven. Stefano dook de archieven in en vond zo’n tweehonderd traditionele eigennamen die nog altijd gebruikt worden. Cassolada en Steddada bijvoorbeeld. Of Mannalissa. Een naam die verwijst naar voorbije tijden: sa mannalissa was op Sardinië de huisgeit die ’s ochtends gemolken werd voor de verse geitenmelk waar kleine kinderen vroeger mee opgroeiden.
Keramiekwinkel Sa Brocca, Via Orientale Sarda 216, Baunei, Sardinië, info
Foto’s: Lex van den Bosch
