Melezet en het mini-museum met religieuze kunst

Het is stil op straat in Melezet, een gehucht in de gemeente Bardonecchia in Piemonte. Op een doordeweekse winteravond als deze kom je hier hoogstens iemand tegen die zijn hond uitlaat. Maar wij zijn op weg naar de Cappella della Madonna del Carmine, waar we worden opgewacht door Valeria, een van de vrijwilligers van het mini-museum dat zich in de kapel bevindt, het Museo di Arte Religiosa Alpina.

Cappella della Madonna del Carmine

Valeria begint de rondleiding buiten, aan de zijkant bij de houten deur waar ooit de ingang was, maar nu een bankje voor staat. De Cappella della Madonna del Carmine werd in 1647 gebouwd in opdracht van don Roude voor de Confraternita dello Scapolare, ontstaan vanuit de karmelietenorde. Anders dan bij de andere religieuze gemeenschappen in die tijd, vertelt Valeria, mochten zich hier mannen, vrouwen én kinderen bij aansluiten. In de loop van de tijd onderging de kapel een aantal verbouwingen en uitbreidingen, zoals een tweede altaar.

Cappella della Madonna del Carmine
Madonna col bambino, in het Museo di Arte Religiosa Alpina in Melezet
Madonna col bambino, afkomstig uit de Cappella di San Sisto in Melezet
Zestiende-eeuwse Madonna col bambino, afkomstig uit Rochemolles
Madonna col bambino (1500-1510)

Fast forward naar de twintigste eeuw. De kapel had inmiddels geen religieuze functie meer en was vervallen geraakt. Tot eind jaren tachtig pastoor don Grua in Melezet arriveerde en zich inzette voor een grote renovatie. Ook had hij een idee: zijn voorganger don Francesco Masset had een verzameling kunst en religieuze voorwerpen uit een aantal vervallen kapellen in de omgeving aangelegd, uit angst dat die anders geroofd zouden worden. Waarom die kunst niet tentoonstellen in de gerenoveerde Cappella della Madonna del Carmine?

Klein museum met religieuze kunst

Zo geschiedde en het Museo di Arte Religiosa Alpina was geboren. Een piepklein museum, met slechts één ‘zaal’, waarin naast de oorspronkelijke schilderijen en altaren van de kapel zelf, ook de verzamelde kunst is te zien. Neem de beelden van de heilige Sixtus en van Maria met kind uit de nabijgelegen Cappella di San Sisto.

Cappella della Madonna del Carmine, Melezet, Piemonte
De kleine kapel biedt onderdak aan een mini-museum met religieuze kunst, zoals de beelden van de heilige Sixtus en Maria met kind

Vaak kun je aan de kleding herleiden uit welke tijd een Mariabeeld dateert. Zie bijvoorbeeld de jurk met vierkante hals en de schoenen met vierkante neus die twee hier tentoongestelde Maria’s uit de zestiende eeuw dragen.

Zestiende-eeuwse beelden van Maria, gekleed in een jurk met vierkante hals
Schoenen van Maria
Schoenen met vierkante neuzen in de zestiende eeuw

Het meest bijzondere weetje had Valeria voor het laatst bewaard. Het beeld van Christus bij de zuil dat nu in een van de vitrines staat, was ooit San Sebastiano, inclusief pijlen in zijn borst. Pas bij een recente restauratie werd ontdekt dat de pijlen later waren toegevoegd en dat het al die tijd niet om de heilige Sebastiaan, maar om Christus zelf ging.

INFO De kapel en het museum zijn op enkele dagen in de zomermaanden juli en augustus geopend. Op aanvraag is een bezoek ’s avonds mogelijk. Voor meer informatie zie de website.

Cappella della Madonna del Carmine, Melezet
De Cappella della Madonna del Carmine
Het Museo di Arte Religiosa Alpina in Melezet, Piemonte
Museo di Arte Religiosa Alpina
Madonna col bambino uit de negentiende eeuw
Madonna col bambino uit de negentiende eeuw

Foto’s: Annelies Kooijman | parliamoitaliano.nl