Jaren geleden vertrokken mijn vriendin Marjolein van de Peppel en ik samen naar Milaan, in het kader van een Erasmus-studentenuitwisseling. De eerste zes maanden waren daarmee ingevuld, maar verder hadden we geen vastomlijnde plannen. Als mensen ons vroegen hoe lang we wilden blijven, riepen we: ‘We zien wel. Misschien wel voorgoed!’ Na een jaar en drie maanden keerde ik terug naar Nederland, Marjolein bleef. Nu geeft ze haar tips voor een stedentrip Milaan. Van een voormalige loods met moderne kunst tot een trattoria met spezzatino e polenta en andere Milanese specialiteiten. En koffie, heel veel koffie, in van die sfeervolle klassieke cafés.
Historische cafés in Milaan
Marjolein: ‘Mijn dag begint steevast met een caffè, een espresso. Meestal gewoon thuis, maar als ik in de stad ben, ga ik liefst naar een klassieke, ouderwetse bar. Ik houd van die sfeer. Een heel beroemde is Camparino in de Galleria Vittorio Emanuele, naast de Dom. En vlak bij de rechtbank, waar ik voor mijn werk als vertaalster weleens moet zijn, zit Taveggia, een bar annex pasticceria die al sinds 1909 bestaat (Via Uberto Visconti di Modrone 2). Zelf kom ik graag in het nóg oudere – sinds 1817 – Cova (Via Montenapoleone 8). Deze drie liggen allemaal in het centrum, maar in elke buurt van Milaan zit wel zo’n bar. Zoals Pasticceria Cucchi in het zuidwesten van de stad (Corso Genova 1).’
Giacomo Caffè in het Palazzo Reale
‘Bij zulke historische cafés drink ik mijn koffie staand, want als je aan een tafeltje gaat zitten, betaal je meteen veel meer. Wat dat betreft is de bar van het Palazzo Reale, Giacomo Caffè, een goede tip. Het zit vlak bij de Dom (Piazza del Duomo 12), maar is nog helemaal niet zo ontdekt en de prijzen zijn voor Milanese begrippen heel goed te doen. De ruimte op de eerste verdieping heeft wandkasten vol catalogi van de tentoonstellingen die de afgelopen vijfentwintig jaar in het Palazzo Reale te zien zijn geweest. Leuk om door te bladeren!’
Een museum in een oude loods
‘Casa-Museo Boschi Di Stefano is een klein museum, met een indrukwekkende verzameling twintigste-eeuwse Italiaanse kunst (Via Giorgio Jan 15). Het is de vroegere woning van een Milanees echtpaar, Antonio Boschi en Marieda Di Stefano, met zo’n driehonderd schilderijen en beelden uit hun privécollectie. Denk aan Giorgio de Chirico, Lucio Fontana en Giorgio Morandi. Wat al een tijd op mijn lijstje stond, is HangarBicocca (Via Chiese 2), een tip die ik nota bene van mijn vroegere buurman uit Breda kreeg. Laatst ben ik er eindelijk geweest. Alleen al voor de permanente installatie van Anselm Kiefer is dit museum de moeite waard, en dan zijn er elke maand nog wisselende tentoonstellingen. En er is een café met terras waar je prettig kunt lunchen. HangarBicocca is gevestigd in een oude loods ver buiten het centrum van Milaan. Je komt er met de nieuwe metrolijn Lilla, nummer 5, een hypermoderne metro zonder bestuurder.’
Milanese eetadresjes
‘Voor een aperitief tip ik Fonderie Milanesi (Via Giovenale 7). Ook om uit eten te gaan, trouwens. Deze voormalige metaalgieterij, fonderia in het Italiaans, ligt een beetje verstopt. Je moet het weten te vinden, maar dan héb je ook wat. Lekker eten, industrieel interieur, plus in de zomer een heel prettige tuin. Bij Trattoria Madonnina (Via Gentilino 6) komt een gemengd publiek en er hangt een beetje een alternatieve sfeer. Maar de keuken is traditioneel Milanees. Hier eet je cotoletta milanese (kalfsschnitzel), spezzatino e polenta (stoofvlees met polenta) of ossobuco con risotto giallo (kalfsschenkel met saffraanrisotto).’
De Toscaanse keuken in Milaan
‘Een andere geliefde plek onder de Milanezen is La cantinetta (Via Ripamonti 19), met gerechten uit de Toscaanse keuken. Bij La cantinetta draait het om vlees. En, let op: de porties zijn groot! Gelukkig is er ook aan niet-vleesliefhebbers gedacht, met bijvoorbeeld de pasta e fagioli alla Toscana, een gerecht van pasta met bonen.’
Panzerotti
‘Tot slot nog een tip voor een snack onderweg: de panzerotti van Luini (Via Santa Radegonda 16), gefrituurde broodjes met mozzarella en tomaat. Luini zit net achter de Dom van Milaan en warenhuis Rinascente. Je staat er altijd in de rij, maar het gaat relatief snel.’
Foto’s: Annelies Kooijman | parliamoitaliano.nl (Giacomo Caffè), camparino.it (Camparino), Agostino Osio, Courtesy Fondazione HangarBicocca (HangarBicocca)
