In Ortigia in de Siciliaanse stad Siracusa dwaal je te voet door smalle straten met kleine balkons aan de gevels. En kun je een heel bijzondere kerk bezoeken: een kathedraal die op de restanten van een Griekse tempel is gebouwd – de oude zuilen zijn nog intact. Ortigia ligt op een eigen eilandje en is slechts door bruggen verbonden met de rest van de stad Siracusa.
Wandeling door Ortigia
–1–
Begin je ontdekkingstocht door Ortigia op Largo XXV Luglio, met aan je linkerhand de oude markthal en ernaast de Via Emanuele De Benedictis, waar elke ochtend een markt is met verse vis, kaas, groente, fruit en meer. Voor je liggen de ruïnes van de Griekse Tempel van Apollo. Neem vanaf hier niet de brede winkelstraat, maar loop aan de rechterkant langs de oude tempel over de Via dell’Apollonion. Je komt langs een afbeelding van de Madonna della Provvidenza en niet lang daarna sla je rechtsaf de smalle Via Dione in. Boven je hoofd zijn de gevels aan weerskanten bezaaid met sierlijke balkonnetjes.
–2–
Na het mooie portaal van de veertiende-eeuwse Chiesa San Cristoforo aan je linkerhand kom je uit op Piazza Archimede. In het midden prijkt de Fontein van Diana, de godin van de jacht die in de Griekse tijd de beschermheilige van Ortigia was. De fontein vertelt het verhaal van de mythologische figuur Alpheus: de riviergod die de nimf Arethusa achtervolgde naar Sicilië. Daar veranderde zij in een waterbron (die je verderop in de wandeling tegenkomt) en hij in een rivier. Het plein wordt omringd door indrukwekkende palazzi, zoals het Palazzo dell’Orologio, met bovenop een klok (orologioin het Italiaans). Zin in koffie? Het Piazza Archimede Caffè heeft een terras dat uitkijkt op de fontein.
–3–
Ga schuin tegenover het Palazzo dell’Orologio rechtsaf, de Via Roma in, met tussen de toeristenwinkeltjes bijvoorbeeld ook een winkel van parfummerk Ortigia Sicilia. Op nummer 15, verstopt op een binnenplaatsje, zit bar-restaurant-conceptstore Chiodo, dat een voorliefde heeft voor werk van lokale ontwerpers en kunstenaars. Naast Chiodo zit de eclectisch ingerichte bed & breakfast L’Acanto. Verderop in de Via Roma vind je aan je rechterhand Caffè Minerva. De vitrines liggen er niet alleen vol met Siciliaanse specialiteiten, zoals de beroemde arancini, maar ook met antieke borden en bakvormen. En aan je linkerhand een filiaal van Stecco Natura, dat ijsjes op een stokje in verschillende smaken verkoopt.
–4–
Sla bij Caffè Minerva rechtsaf en loop naar Piazza Duomo, met de kathedraal van Siracusa als eyecatcher. Binnen zie je goed hoe de kerk in de loop van de eeuwen is veranderd. De oude zuilen uit de tijd dat hier de Tempel van Athene was, staan nog overeind. Neem ook even een kijkje in de derde kapel aan de rechterkant, de Cappella del SS. Sacramento, om het plafondfresco te zien. Het werd in 1657 geschilderd door de Siciliaan Agostino Scilla en verbeeldt bijbelse scènes, zoals Daniël in de leeuwenkuil, die brood krijgt van de profeet Habakuk. De tweede kapel aan de rechterkant is de Cappella di Santa Lucia, ter ere van de heilige Lucia, de beschermheilige van Siracusa.
–5–
Loop, als je de kathedraal uit komt, naar links. Aan Piazza Duomo ligt ook de Chiesa di Santa Lucia alla Badia, waar een schilderij van Caravaggio hangt, Il Seppellimento di Santa Lucia, oftewel: De begrafenis van de heilige Lucia. Oorspronkelijk maakte Caravaggio het trouwens voor een andere kerk in Siracusa.
UPDATE Sinds december 2020 hangt het schilderij weer in de kerk waar het voor gemaakt was, de Santa Lucia Extra Moenia, elders in Siracusa.
–6–
Ga rechts van de kerk de Via Pompeo Picherali in, en loop langs het Piazzetta San Rocco, met een mooi doorkijkje naar de zee. Als je de straat uit loopt, kom je bij de Fonte Aretusa. Dit is de zoetwaterbron waarin Arethusa volgens de legende werd veranderd, toen ze op de vlucht was voor de verliefde riviergod Alpheus.
–7–
Loop langs het water de Lungomare Alfeo af, met z’n vele terrasjes, en buig aan het eind linksaf naar het Piazza Federico di Svevia. Rechts ligt, op het uiterste puntje van Ortigia, het Castello Maniace (gebouwd tussen 1232 en 1240 in opdracht van Keizer Frederik II). Op het plein zit de fijne osteria mét terras Taberna Sveva.
–8–
Ga voor Taberna Sveva langs en loop de Via delle Sirene in. Sla aan het eind linksaf en loop langs het water over de Lungomare d’Ortigia. Meteen aan je linkerhand zie je de barokke gevel van de Chiesa dello Spirito Santo. De weg buigt naar rechts, sla kort daarna linksaf de Via Roma in (meteen op de eerste hoek links zit een pand met heel aparte kopjes in de gevel!). Ook aan deze kant van de straat vind je veel winkeltjes en restaurants, zoals de Frans georiënteerde Bistrot Le Vin de l’Assassin. Aan het eind van Via Roma ben je weer terug op Piazza Archimede.
——–
Voor een langere wandeling – en nog meer mooie balkonnetjes – sla je vlak voor Piazza Archimede rechtsaf de Via della Maestranza in. Na ongeveer 300 meter kom je bij huisnummer 99, aan je linkerhand (let op: er hangt óók een bordje met nummer 22). Dit Palazzo Impellizzeri heeft een rijk gedecoreerde gevel, met zuilen en consoles, en helemaal bovenaan een lange rij koppen. Iets verderop sla je linksaf, de Via Vittorio Veneto in. Hier vind je, na circa 200 meter, aan je linkerhand de Chiesa di San Filippo Neri. De kerk heeft een sobere barokke gevel, en binnen een prachtige, met basalt ingelegde vloer. Nog geen 100 meter na de kerk sla je linksaf de Via Vincenzo Mirabella in. Op het laatst gaat de straat over in de Via Mario Adorno. Sla aan het eind rechtsaf de Corso Giacomo Matteotti in, om terug naar het beginpunt op Largo XXV Luglio te lopen.
Foto’s: Lex van den Bosch en Annelies Kooijman | parliamoitaliano.nl
