Het bergdorp Cogne – op 1544 meter hoogte – in de Noord-Italiaanse regione Valle d’Aosta is een ideaal vertrekpunt voor wandelingen in het Parco Nazionale del Gran Paradiso. Het is een ongedwongen dorp, met veel hotels, restaurants en bergsportwinkels. En wie écht dicht bij de wandelpaden wil zitten, boekt een kamer in Valnontey, het dal en gelijknamige gehucht een kilometer of drie verderop (aanrader: agriturismo La Ferme du Grand Paradis). Zo kun je extra vroeg op pad voor een bergwandeling.

Zien en doen in Cogne
Vanuit Cogne zelf zie je de Gran Paradiso al liggen. Met z’n 4061 meter geldt de beroemde berg als de hoogste van Italië. Bergen als de Mont Blanc en de Monte Rosa zijn weliswaar hoger dan de Gran Paradiso, maar liggen slechts gedeeltelijk in Italië en worden vaak niet als de hoogste bergen van het land beschouwd.


Vanaf het terrasje van Café du Centre aan de Rue Bourgeois, de hoofdstraat van Cogne, kijk je recht op de Gran Paradiso. Ook vanaf het naastgelegen plein heb je een mooi – en vaak gefotografeerd – uitzicht. Hier staat de fontana di ferro, de fontein van Dottor Grappein, genoemd naar de meest markante bewoner van Cogne. Deze César Emmanuel Grappein (1772-1855) keerde na zijn studie medicijnen in Turijn terug naar zijn geboortedorp Cogne en zette zich daar in voor de lokale bevolking. Als arts, maar ook als directeur van de magnetietmijn en als burgemeester.

Verderop in Cogne, aan de Via Revettaz, hoek Rue Bourgeois, staat het huis waar Grappein woonde: het Casa dell’Orologio. De naam verwijst naar de klok op de gevel, het eerste publieke uurwerk in het dorp. Het huis is vervallen en staat op de nominatie om gerestaureerd te worden. Maar dat moet wel nog gefinancierd worden; vandaar het aanplakbiljet met het verzoek om een donatie te doen.
Chiesa di Sant’Orso
Teruglopend over de Rue Bourgeois en rechtsaf de Rue dott. Grappein in, kom je bij La Grandze. Dit was oorspronkelijk het centrale plein van Cogne, waar belangrijke mededelingen werden omgeroepen, tot die functie overging op het Piazza Chanoux, toen daar het gemeentehuis was gebouwd. Iets verderop staat aan je rechterhand de Chiesa parrocchiale di Sant’Orso, met schilderingen op de gevel, zoals je veel in Valle d’Aosta ziet.



Klein museum over kantklossen
Naast de kerk het Maison de Pitz, met een permanente tentoonstelling over les Dentellières de Cogne, die het oude ambacht pizzo al tombolo (kantklossen) beoefenen. Dit wordt nog altijd door de vrouwen uit het dorp gedaan. Het kant leggen ze over een kussen met ruitmotief, zodat ze zeker weten dat ze recht werken. Het ambacht stamt uit de zeventiende eeuw, en is meegebracht door uit Cluny gevluchte benedictijner zusters.

Tegenover het Maison de Pitz en de kerk zit het leukste cafeetje van Cogne, Montagne di Carta. Het hoort bij de naastgelegen boekwinkel (binnendoor bereikbaar) en heeft planken vol met boeken die je bij je koffie of thee kunt lezen. Let op: zoals wel vaker het geval met bars in Italië, is Montagne di Carta juist niet open voor de lunch. Behalve op zondagmiddag en maandag kun je er terecht van 8 tot 12.30 uur, en van 15.30 tot 19 uur.




De botanische tuin Paradisia in Valnontey
Van Cogne loop je in circa drie kwartier langs de bergbeek naar Valnontey. Of je neemt de gratis navetta, de halte is bij de parkeerplaats beneden. Het kleine busje rijdt een paar keer per dag van Cogne naar Valnontey en terug. Bij Valnontey beginnen een aantal wandelroutes in het Parco Nazionale del Gran Paradiso, onder meer naar de Rifugio Vittorio Sella. Ook kun je hier de Giardino Alpino Paradisia bezoeken, een botanische tuin met meer dan duizend soorten bergplanten. Paradisia is alleen open in de maanden juni, juli en augustus, vanaf 10 uur tot 17.30 uur (juni) of 18.30 uur (juli/aug). Hoewel de namen op elkaar lijken, is de botanische tuin niet vernoemd naar de Gran Paradiso, maar naar een lokale plant: de Paradisea liliastrum, paradijslelie.




Restaurants en hotels in Valnontey
Ik noemde het al aan het begin van deze blog: als je dicht bij de wandelpaden wilt zitten, is overnachten in Valnontey een aanrader. Er zijn verschillende hotels en agriturismo’s, vaak mét restaurant, zoals:
- Agriturismo La Ferme du Grand Paradis – Deze agriturismo is het laatste gebouw in Valnontey. Je zit er midden in de natuur, en dat merk je aan de rust en stilte in de nacht. ’s Avonds serveert eigenaar Max Valdostaanse gerechten, ’s ochtends kun je na het uitgebreide ontbijt meteen de bergen in. Boek via deze link een kamer bij booking.com
- Hotel Restaurant La Barme – Gezellig hotel met de sfeer van een berghut, ook in het bijbehorende restaurant in de kelder. In de zomer is er ook een groot terras voor lunch en diner. De kamers zijn ingericht in Alpenstijl. Boek via deze link een kamer bij booking.com


Foto’s: Annelies Kooijman | parliamoitaliano.nl