Meteen even een opmerking vooraf: Fattaccio napoletano is (nog) niet in het Nederlands vertaald, dus deze leestip is bedoeld voor wie graag boeken in het Italiaans leest. En voor wie van misdaadverhalen houdt. Al is Fattaccio napoletano, het debuut van Alessandra De...
Kunst & cultuur
Tentoonstelling in Haarlem – De mannen van Michelangelo
Michelangelo Buonarroti (1475-1564) bereikte wereldfaam met zijn David en met de fresco’s in de Sixtijnse Kapel in Rome. In 2025 is het precies 550 jaar geleden dat hij werd geboren – en dat wordt ook in Nederland gevierd. Van 15 oktober 2025 tot en met 25 januari...
De wind over het land – roman over verlies, vriendschap en verbondenheid met het landschap
Ten zuiden van Pavia, op ongeveer een uur rijden van Milaan, ligt de Oltrepò Pavese: een regio van glooiende heuvels en wijngaarden. In deze mooie, nog redelijk onontdekte streek speelt De wind over het land zich af, de nieuwe roman van auteur Franco Faggiani. Het...
Vittoria, Italiaanse film over een diepe kinderwens
Vanaf donderdag 5 juni in de bioscoop: de Italiaanse film Vittoria. De film vertelt het verhaal van Jasmine en haar man Rino, ouders van drie zoons. Hun gezin lijkt compleet, tot het overlijden van Jasmines vader een diep verlangen naar een dochter bij haar losmaakt....
Italiaanse kunst in Nederland – Bernini’s Triton in het Rijksmuseum
Het Rijksmuseum Amsterdam heeft de primeur: het enige beeldhouwwerk van Gian Lorenzo Bernini (1598-1680) in Nederland is sinds januari dit jaar in permanent bruikleen gegeven aan het museum. Het gaat om Triton, een terracotta beeld dat de beroemde Italiaanse...
Aan deze kant van de rivier, historische roman over het bijzondere dorp Crespi d’Adda in Lombardije
De historische roman Aan deze kant van de rivier is gebaseerd op het ware verhaal van Crespi d’Adda. Het dorp werd eind negentiende eeuw door Cristoforo Crespi opgericht voor de arbeiders in zijn katoenfabriek, en is sinds 1995 Unesco Werelderfgoed. Het project van de...
Monte di Neve, Nederlandse roman in de Italiaanse bergen
Leestip voor liefhebbers van de bergen: de debuutroman Monte di Neve van Josine Pieters (1972). Het verhaal speelt zich af in de zomer van 1992 in de bergen van de Noord-Italiaanse regio Valle d’Aosta. De plaats, de berghut en de personages zijn fictief, maar wie...
Vertoning Italiaanse stille film ‘A Santanotte (1922) in Eindhoven
Elk jaar in januari is het tijd voor een bijzonder filmfestival: het Nederlands Silent Film Festival in Eindhoven. Met dit jaar een klein Italiaans tintje. Op zaterdagochtend 18 januari wordt ‘A Santanotte vertoond, een stille film uit 1922 van Elvira Notari. Eerste...
Leestips – nieuwe Italië-boeken voor de zomer van 2024
Eerder schreef vertaalster en Italië-kenner Miriam Bunnik Koffiebars en carabinieri, een boek vol verhalen over Italiaanse fenomenen als – zoals de titel al aangeeft – koffiebars, carabinieri en de Vespa. Nu neemt ze de lezer opnieuw mee door de Laars, maar dan met muziek als thema. Van de uitvinder van het notenschrift en Stradivarius tot opera’s en Italo-disco. Mét Spotify-playlist!
Een Siciliaanse familieroman – Terra di Sicilia, deel 2
Onlangs verscheen het tweede deel van ‘Terra di Sicilia’ van Mario Giordano, een sprookjesachtige Siciliaanse familiegeschiedenis.
Melezet en het mini-museum met religieuze kunst
Het is stil op straat in Melezet, een gehucht in de gemeente Bardonecchia in Piemonte. Op een doordeweekse winteravond als deze kom je hier hoogstens iemand tegen die zijn hond uitlaat. Maar wij zijn op weg naar de Cappella della Madonna del Carmine, waar we worden...
De mooiste Italië-documentaires, van Venetië tot Vasco Rossi
Online te zien: de mooiste documentaires en documentaireseries over Italiaanse gebeurtenissen en personen. ---Il principe Hoe verder je komt in de documentaire Il principe (drie delen), hoe intrigerender die wordt. De centrale vraag: wat is er precies gebeurd in 1978,...
Il Colibrì, nieuwe film met Pierfrancesco Favino
Nu in de bioscoop: de Italiaanse film Il Colibrì, met in de hoofdrol Pierfrancesco Favino als de arts Marco Carrera. In zijn jeugd brengt Marco de zomers aan de Toscaanse kust door. Daar wordt hij verliefd op de Franse Luisa (Bérénice Bejo). De relatie zet niet door,...
Filmzomer 2023 – veel Italiaanse films in de bioscoop
Het wordt een heerlijke filmzomer voor Italië-liefhebbers, met veel Italiaanse films van heel diverse genres. Voor elk wat wils dus. Bioscooptips zomer 2023 ---Astolfo Romantische komedie van regisseur Gianni Di Gregorio, die je kunt kennen van Pranzo di Ferragosto....
Boekentip – Kennismaking met commissario Ricciardi uit Napels
De populaire tv-serie Il commissario Ricciardi, die zich afspeelt in Napels, is helaas niet in Nederland te zien. Maar gelukkig kun je wél de boeken lezen waarop de serie gebaseerd is. Toen ik eerder dit jaar in Napels was, besloot ik te beginnen met Il senso del...
Terra di Sicilia – een wonderbaarlijke familiegeschiedenis
De zoektocht naar geluk staat centraal in de roman Terra di Sicilia – De terugkeer van de patriarch van Mario Giordano. Hoofdpersoon Barnaba Carbonaro is in 1880 geboren op Sicilië en groeit daar in armoede op bij zijn moeder Pancrazia. Naast zijn werk op de...
Uitgelicht – Caravaggio’s ‘Zeven werken van Barmhartigheid’ in Napels
Vierhonderd dukaten. Dat was het bedrag dat Caravaggio in 1607 betaald kreeg voor zijn Zeven werken van barmhartigheid, een smak geld voor die tijd. Het bewuste schilderij is nog altijd te zien op de plek waar het oorspronkelijk voor gemaakt is: de kapel van de Pio...
L’immensità, nieuwe Italiaanse film met Penélope Cruz
Nu in de bioscoop: de Italiaanse film L’immensità, die zich afspeelt in het Rome van de jaren zeventig. Daar is de Spaanse Clara (Penélope Cruz) met haar Italiaanse man Felice (Vincenzo Amato) en hun drie kinderen net verhuisd naar een nieuw appartement. Het huwelijk...
Wat brengt 2023 aan online Italiaanse series?
In een eerdere blog gaf ik al een overzicht van het online aanbod aan Italiaanse series. Die zijn nog altijd te bekijken, maar dit jaar biedt ook een aantal nieuwe series. Tijd voor een tweede lijstje, van La vita bugiarda degli adulti (foto boven) tot het vervolg op...
Acht bijzondere Italiaanse vrouwen door de eeuwen heen – ter ere van Internationale Vrouwendag 2023
8 maart is festa della donna, zoals Internationale Vrouwendag in Italië wordt genoemd. Ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag 2023 zet ik vandaag acht bijzondere Italiaanse vrouwen in de spotlights, uit verschillende vakgebieden. Van de eerste vrouwelijke...
Bijzonder initiatief in Piemonte – kapellen die je kunt bezoeken met een app
In Piemonte is een mooi initiatief: Chiese a porte aperte, ‘opendeurkerken’. Het gaat om kapellen en kerkjes die je via een app en een QR-code kunt openen en bezoeken. Binnen sieren oude frescoschilderingen de muren. Vaak liggen deze kapellen heel afgelegen en zou het...
Exposities Italiaanse kunst & cultuur in Nederland – 2022-2023
Van de installaties van arte povera-kunstenaar Giuseppe Penone in museum Voorlinden tot de ontwerpen van de beroemde couturier Gianni Versace in Groningen. Wat is er eind 2022, begin 2023 aan Italiaanse kunst en cultuur te zien in Nederlandse musea? Op de agenda t/m...
Nu te zien in Bologna en Drenthe – kunst uit Pompeï en Herculaneum
Pompeï en Herculaneum – deze twee Romeinse steden in de buurt van Napels zijn voor altijd verbonden aan de vulkaan Vesuvius. In het jaar 79 na Chr. werden beide steden bij een verwoestende uitbarsting van de vulkaan bedolven onder de as. Dat zowel Pompeï als...
Leestip – In de omhelzing van de rivier, van Gianfranco Calligarich
Twee jaar geleden was de Italiaanse schrijver Gianfranco Calligarich redelijk onbekend in Nederland. Tot in 2020 de Nederlandse vertaling van zijn debuutroman De laatste zomer in de stad uitkwam. Een debuutroman die hij al in 1973 had geschreven, maar die nog niet...
Nu te zien in Turijn – het werk van fotograaf Lisetta Carmi (1924-2022)
In het nieuwe museum Le Gallerie d’Italia – Torino is het project La Grande Fotografia italiana van start gegaan, waarin de grote meesters van de Italiaanse twintigste-eeuwse fotografie in de schijnwerpers staan. Als eerste: fotograaf Lisetta Carmi, die eerder dit...
Mr. Arbitrium – reizend kunstwerk van Emanuele Giannelli
Sinds vorige week staat er een gigantisch beeld tegen de Basilica di San Lorenzo, midden in Florence. Een blote man van ruim vijf meter hoog, gemaakt door de Italiaanse kunstenaar Emanuele Giannelli. Het voorste been gebogen, het achterste gestrekt, de armen naar...
Italiaanse kunst in het Rijksmuseum in Amsterdam – een kijkje in de zalen 0.2 en 0.5
Bij het Rijksmuseum in Amsterdam denk je niet meteen aan Italiaanse kunst. Toch heeft het museum 198 Italiaanse schilderijen in de collectie, daterend van de dertiende tot de negentiende eeuw. Die hangen lang niet allemaal op zaal. Veel van de werken bevinden zich in...
Italiaanse film- en tv-tips zomer 2022 – Il buco, Piccolo corpo, De geniale vriendin 3
Goed nieuws voor liefhebbers van Italiaanse films en tv-series: in juni draaien er twee nieuwe films in de Nederlandse bioscoop én het derde seizoen van De geniale vriendin begint. En, ook leuk: voor beide bioscoopfilms mag ik 2x 2 vrijkaarten weggeven; zie verderop...
Hommage aan Monica Vitti – 4 films te zien in Maastricht, Amsterdam en Rotterdam
Filmtheaters Lumière in Maastricht, Lab111 in Amsterdam en Kino in Rotterdam brengen een hommage aan Monica Vitti. De Italiaanse actrice overleed begin dit jaar op negentigjarige leeftijd. Van zaterdag 21 mei tot eind juni 2022 zijn vier filmklassiekers met Vitti te...
Bioscooptip – de nieuwe Italiaanse film A Chiara
‘Weet je waarom de schilderijen van Rafaël zo beroemd zijn? Omdat hij de werkelijkheid schilderde, de dingen zoals ze echt zijn.’ Deze verkapte boodschap zal het leven bepalen van de vijftienjarige Chiara Guerrasio, de hoofdpersoon van de Italiaanse film A Chiara....
Van drama tot detective – de beste Italiaanse series online
Niet alleen het online aanbod Italiaanse films is groot, er zijn ook heel veel Italiaanse series te zien. En voor elk wat wils. Van de prachtige dramaserie Fedeltà (foto boven) tot politieseries als Il Commissario Maltese en Rocco Schiavone. Italiaanse series online...
Reizen door te lezen – de mooiste Italiaanse boeken van 2021
Lees jezelf naar Italië, is deze winter mijn motto. Dat moet geen probleem zijn, want ook het afgelopen jaar verschenen er weer veel mooie Italiaanse romans en historische boeken. Zo brengt De boekhandelaar van Florence, waar ik een paar dagen geleden in begonnen ben,...
Nu online te zien – bekijk de mooiste Italiaanse films thuis op de bank
Zin in een Italiaanse film? Het online aanbod is groot, van recente films zoals Il buco en Gli anni più belli (foto boven) tot ‘klassiekers’ als La meglio gioventù uit 2003. Online Italiaanse films Il buco2021In Il buco reconstrueert regisseur Michelangelo Frammartino...
Liefde in Rome – Amor en Psyche in de Capitolijnse Musea
Alles is liefde, bij dit beeldje van Amor en Psyche in de Capitolijnse Musea in Rome. Zo teder als Amor het gezicht van zijn geliefde aanraakt. Het topje van zijn middelvinger een beetje gebogen, zijn blik op Psyche gericht, terwijl hij op het punt lijkt te staan om...
Win kaartjes voor de nieuwe Italiaanse film Le Sorelle Macaluso
Le Sorelle Macaluso is de ontroerende nieuwe film van de Italiaanse filmregisseur en theatermaker Emma Dante. Eerder maakte ze Una via a Palermo, die zich – zoals de naam al aangeeft – bijna geheel afspeelt in één straat in Palermo. Ook met Le Sorelle Macaluso blijft...
THUISMUSEUM #9: De extase van Maria Magdalena door Artemisia Gentileschi
Kunstwerk De extase van Maria MagdalenaGeschilderd door Artemisia Gentileschi (1593 - circa 1654) Periode barokMaakt deel uit van een particuliere collectieGezien bij Caravaggio-Bernini. Barok in Rome in het Rijksmuseum in Amsterdam, maart 2020 Het is een leven...
De toevallige bedenksels van schrijfster Elena Ferrante
Bij de Napolitaanse romans van Elena Ferrante kon ik bijna niet stoppen met lezen, zo graag wilde ik weten hoe het verderging met Lila en Lenù. Nu is er een nieuw boek, met veel minder pagina’s, maar dat om een heel ander leestempo vraagt: Toevallige bedenksels....
Beelden kijken in het Uffizi museum in Florence
Bij het Uffizi museum in Florence denk je al snel aan schilderijen. Wereldberoemde werken, zoals De geboorte van Venus door Botticelli en de Tondo Doni van Michelangelo. Maar de vele zalen van het enorme museum herbergen ook beeldhouwkunst. Margherita – die in Rome...
Kunstinstallatie in Florence – La Ferita van JR
Het Palazzo Strozzi in Florence is voorlopig nog gesloten, maar wie erlangs loopt, kan tóch een blik naar binnen werpen. Niet letterlijk, maar door een installatie van de Franse kunstenaar JR aan de gevel van het palazzo. Met een collage van zwart-witfoto’s heeft hij...
Twee echte Bernini’s in Teylers Museum in Haarlem
Teylers Museum in Haarlem heeft een grote collectie zeventiende-eeuwse tekeningen. Daar zitten heel wat pareltjes tussen, maar tot nu toe was niet bekend dat er ook twee van Bernini zijn. Van dé Bernini welteverstaan. Gian Lorenzo Bernini (1598-1680), de...
Romeinse mozaïeken in het Palazzo Massimo in Rome
Midden in Rome staat een museum met een grote verzameling Romeinse mozaïeken. Vloermozaïeken van bijna tweeduizend jaar oud, afkomstig uit Romeinse villa’s. Er zijn afbeeldingen van vogels en bloemen, portretten van goden, maar ook mozaïeken met geometrische patronen....
De mooiste Italiaanse romans (en één detective) van 2020
Toscane, Sardinië, Rome, Napels, Venetië – met de nieuwe oogst aan Italiaanse romans en detectives reis je in gedachten half Italië door. Lezen over Italië – verschenen in 2020 --- Wij zijn niet als hagedissen – Erika Bianchi De jonge Zaro Checcacci heeft een...
Museumtip Rome – de geschilderde tuin uit de Villa di Livia
Zou Livia Drusilla zich in de natuur hebben gewaand in haar kamer vol schilderingen van vogels, fruitbomen en struiken? Livia leefde van 58 v.C. tot 29 n.C. en was als vrouw van keizer Augustus een machtige vrouw in haar tijd. In haar villa bij Prima Porta, even...
De maan van papier – een Montalbano om te (her)lezen
De Siciliaanse commissario Montalbano is een politie-inspecteur in de traditie van Maigret, Morse en Frost. Ze nemen het niet zo nauw met de regels van de wet, liggen steeds overhoop met hun superieuren, zijn vaak vrijgezel of wonen in elk geval niet samen, en houden...
De nieuwe film Pinocchio – een magische vertelling
Nu te zien in de bioscoop: de nieuwe Pinokkio-film van regisseur Matteo Garrone. Het beroemde verhaal over Pinokkio – of Pinocchio, zoals je zijn naam in het Italiaans schrijft – is al vaker verfilmd. Door acteur Roberto Benigni (La vita è bella) bijvoorbeeld, in...
Leestip: De menselijke maat van Roberto Camurri
De roman De menselijke maat van de Italiaanse schrijver Roberto Camurri is zijn debuut, en meteen een voltreffer. Zo’n boek dat je bijna niet weg kunt leggen totdat je het uit hebt. Ik kreeg het aangeraden van mijn vriend Jeroen, die me enthousiast maakte met de...
Opnieuw! Caravaggio en Bernini in het Rijksmuseum
Dubbel goed nieuws uit het Rijksmuseum in Amsterdam. Niet alleen opent het op 1 juni weer zijn deuren voor het publiek, ook is de tentoonstelling Caravaggio-Bernini. Barok in Rome verlengd tot en met 13 september 2020. Emotie en spektakel De tentoonstelling was nog...
THUISMUSEUM #8: Vertumnus door Giuseppe Arcimboldo
Kunstwerk Vertumnus Geschilderd door Giuseppe Arcimboldo (circa 1527-1593) Periode maniërisme Hangt in Skoklosters Slott, Skokloster, Zweden Een peer als neus, peultjes als oogleden, kersen als lippen. Een maiskolf op de plaats van het linkeroor. Hoe langer je kijkt...
Geniet thuis van Italiaanse kunst en cultuur – van Boccaccio’s Decamerone tot de serie The New Pope
We kunnen nu niet naar het theater, de bioscoop of het museum. Maar gelukkig valt er ook online veel te genieten van Italiaanse kunst en cultuur. Zoals de verhalen uit Boccaccio’s Decamerone, die voorgelezen worden door Ramsey Nasr en andere bekende Nederlandse...
THUISMUSEUM #7: Madonna met kind door Giovanni Bellini
Kunstwerk Madonna met kind Geschilderd door Giovanni Bellini (circa 1430-1516) Periode renaissance Hangt in de Pinacoteca di Brera, Milaan Ik werd aangetrokken door de kleuren in dit werk van Giovanni Bellini. Het groene vlak achter Maria, dat afsteekt tegen de...
THUISMUSEUM #6: Engel door Rafaël
Kunstwerk Engel (1501) Gemaakt door Rafaël (Raffaello Sanzio) Periode renaissance Afmetingen 31 x 26,5 cm Hangt in de Pinacoteca Tosio Martinengo, Brescia Gezien op 18 maart 2017, In het hart van de Renaissance, Rijksmuseum Twenthe Lange tijd werd gedacht dat dit...
THUISMUSEUM #5: Pluto en Proserpina door Gian Lorenzo Bernini
Beeldhouwwerk Pluto en Proserpina Gemaakt door Gian Lorenzo Bernini (1598-1680) Periode barok Staat in de Galleria Borghese in Rome In de zalen van de Galleria Borghese in Rome wordt je blik alle kanten op getrokken. Vloeren, muren en plafonds zijn rijkversierd, en...
THUISMUSEUM #4: Stilleven door Giorgio Morandi
Kunstwerk Natura morta Geschilderd door Giorgio Morandi (1890-1964) Gezien bij de tentoonstelling Giorgio Morandi | Bologna, begin 2018 in Museum Belvédère, Heerenveen Wie Giorgio Morandi zegt, zegt stillevens. Zijn inspiratie vond hij gewoon thuis, in alledaagse...
THUISMUSEUM #3: Het Laatste Avondmaal door Andrea del Castagno
Kunstwerk Het Laatste Avondmaal (Italiaans: Cenacolo) Geschilderd door Andrea del Castagno (1419-1457) Hangt in de Sant’Apollonia, nu een museum, in Florence Lange tijd wisten alleen de nonnen van het Sant’Apollonia-klooster van het bestaan van dit fresco in hun...
THUISMUSEUM #2: Il mazzo di fiori door Federico Zandomeneghi
Kunstwerk Il mazzo di fiori – La fête (1894) Geschilderd door Federico Zandomeneghi Hangt in Palazzo Te, Mantova In eerste instantie dacht ik even dat ik naar een werk van Renoir of een andere impressionist stond te kijken. Ik was in het Palazzo Te in Mantova...
THUISMUSEUM #1: Vaas met bloemen van Orsola Maddalena Caccia
Kijk je mee naar Italiaanse kunst? Nu we niet meer zelf naar musea kunnen, ‘open’ ik de rubriek Thuismuseum. Met elke dag een Italiaans schilderij, fresco of beeldhouwwerk om thuis op de bank te bekijken. Als eerste: de vaas met bloemen van de schilderende non Orsola...
De sprekende beelden van Rome
Als je vanaf de Via del Corso, een bekende winkelstraat in Rome, de Via Lata in loopt, zie je ’m al snel aan je rechterhand: il Facchino (foto boven). Hier kun je drinkwater tappen, maar il Facchino is meer dan een simpel fonteintje, het is een van de beroemde...
Oude ambachten in Italië – de conciabrocche
Twee borden met ‘hechtingen’, alsof de dokter ze gezet heeft. Cristina, de eigenares van bed & breakfast Poggio Tafuri in Andria (Puglia), waar we de komende twee nachten logeren, laat ons de borden vol trots zien. Ze zijn nog van haar betovergrootouders geweest,...
De Chiesa di San Fiorenzo in Bastia Mondovì, Piemonte
Het dorp Bastia Mondovì ligt zo’n zeventig kilometer ten zuiden van Turijn, in de Noord-Italiaanse regio Piemonte, tussen bossen, boerderijen en wijngaarden. Lekker landelijk dus, met veel mogelijkheden om te wandelen en te fietsen. Vriendin Suzanne en haar gezin...

Italië in je inbox
Wil je een aantal keer per jaar nieuwe Italië-inspiratie per mail ontvangen? Schrijf je dan nu in voor de Parliamo italiano-post via deze link.